Chân trời bên ngoài triền đê không chỉ là một vùng đất mới mà còn là nơi ước mơ của những người trẻ được bay cao hơn, xa hơn.
Tuổi thơ tôi gắn liền với đồng quê Bắc Bộ – nơi những con đê sừng sững ôm ấp ngôi làng và ruộng lúa. Con đê dài quanh co theo cửa biển, chia cắt hai huyện, hai tập quán khác nhau.
Bên ngoài con đê là làng biển mênh mông sóng nước. Những con thuyền xanh đỏ, nhỏ to dập dềnh trên sóng, quanh năm mướt mải thương hồ. Ngồi trên vệ cỏ triền đê trông về làng biển, tôi ngửi được cả trong gió mặn mòi hơi muối và lênh đênh kiếp người nổi trôi. Làng tôi phía trong con đê, nơi nước mặn lùi lại sau cửa biển. Con sông cái đôi bờ mươn mướt cỏ xanh, uốn lượn vòng quanh xóm làng rồi mang phù ra chảy ra biển lớn. Sông chùng chình ngày đông, ầm ầm mùa bão lũ. Sông rộng rãi sẻ chia dòng nước cho từng con mương nhỏ, tưới tắm ruộng đồng đẫm mùa lúa xanh.
Làng tôi nho nhỏ, nằm e ấp sau luỹ tre già rì rào cơn gió thổi. Mỗi khi đi đâu xa trở về, chỉ cần thấy thấp thoáng luỹ tre là lòng đã lâng lâng xúc cảm. Mùa hè, ve ngân ra rả trên các đầu ngọn cây, trong từng kẽ lá. Lũ gà cục tác cục ta. Người người í ới gọi nhau ra đồng cắt lúa. Tiếng xe công nông xình xịch chở từng thùng lúa vàng ươm thơm mùi nắng mới. Tiếng người hối hả giục nhau mau mau xong việc để về nhà khi nắng đã già trên đầu ngọn tre. Tất cả đều rộn rã, ồn ào. Những âm thanh nô nức của đồng quê vào mùa, của ấm no lúa mới.
Tới lúc nông nhàn, làng quê êm đềm và yên ả. Trong ánh chiều tà chỉ có tiếng sáo diều vi vút cùng gió. Đám trẻ chạy chơi trên những con đường làng. Tiếng trẻ thơ trong trẻo điểm vài nét nhẹ lên tĩnh lặng hoàng hôn. Dưới sông, lũ vịt nhà ai thong thả buông mái chèo, thi thoảng quạc quạc lên mấy tiếng rồi thẫn thờ thả trôi theo dòng nước xuôi. Đàn trâu lững thững trở về, tiếng móng trâu gõ lên mặt đường lọc cọc khe khẽ. Từ phía cánh đồng đưa lại âm thanh ộp oạp của ếch nhái gọi nhau. Dân làng ai về nhà nấy, tất bật bữa cơm chiều. Những ngọn khói lam len lỏi qua mái bếp, hoà vào ánh sáng hiu hắt của ngày tàn.
Ngày xưa, người làng tôi ít khi đi đâu quá xa hay quá lâu khỏi luỹ tre cổng làng. Nhất là lũ trẻ con chúng tôi chỉ loanh quanh từ nhà tới trường rồi ra đồng ruộng. Bên kia con đê trở thành một vùng trời bao la nuôi những ước mơ vụng dại. Nhiều lần tôi thả trâu trên triền đê. Con trâu già gặm cỏ nhẩn nha, tôi lặng yên thu cảnh làng biển vào tầm mắt. Lòng tôi thầm mong một ngày được lênh đênh trên con thuyền xuôi dòng nước. Ngồi trên cao, tôi lắng tai nghe từng đợt sóng vỗ oàm oạp vào rìa đê. Sóng nối sóng vỗ ầm ào vào bờ. Tiếng gió vùn vụt qua những sợi tóc mai mỏng mảnh bay bay. Len lỏi trong gió còn có tiếng thuyền máy tu tu lướt đi, tiếng nói người miền biển nằng nặng khó lòng nghe rõ.
Tôi đứng trên đê, ở giữa hai vùng đất, giữa nơi bầu trời bao la tiếp giáp với mênh mông biển nước. Xanh bờ, xanh biển tiếp xanh trời. Mỗi lần như vậy, lòng tôi lại bồi hồi rung lên những xúc cảm đan xen khó gọi tên cho rõ. Một chút lâng lâng, vài phần mơ mộng, có cả hồi hộp, cả niềm hưng phấn. Một thứ gì đó thôi thúc tôi khát khao được trưởng thành nhanh hơn, được đi xa hơn. Xa hơn cả bên kia con đê, xa hơn cả bên kia làng biển. Đến những nơi mà tôi có thể thấy một đường chân trời khác, nhìn những cảnh tượng khác, nghe những thanh âm khác. Nơi tầm mắt tôi được nâng qua khỏi luỹ tre rì rào làng nhỏ, khỏi con đê sừng sững chắn ngang đôi huyện.
Bạn đọc thêm bài viết của Sẻ nâu nhé!