Khi viết một tác phẩm để gửi cộng tác hay gửi dự thi, bạn cần chú ý đến quy định về trình bày và các tiêu chí đánh giá truyện ngắn để đảm bảo mình đáp ứng được những yêu cầu căn bản nhất, cụ thể nhất của toà soạn hay BTC cuộc thi.
Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu đến bạn 3 nội dung:
– Quy định trình bày bài tham gia Cuộc thi viết truyện ngắn Yêu lại tiếng Việt 2025
– Hình thức trình bày tác phẩm văn xuôi gửi cộng tác báo
– Tiêu chí đánh giá 1 tác phẩm truyện ngắn
Bây giờ chúng ta lần lượt đi vào từng nội dung nhé.
Đối với các tác phẩm tham gia Cuộc thi viết truyện ngắn Yêu lại tiếng Việt 2025, bạn đăng bài trong nhóm theo mẫu sau:
1. Hashtag bắt buộc: #tentacgia #yeulaitiengviet #cuocthiviettruyenngan2025 #muonmatgiadinh
Ví dụ:
#hoaluong #yeulaitiengviet #cuocthiviettruyenngan2025 #muonmatgiadinh
Bạn nên tự gõ hashtag trong file Word của mình, không nên copy trực tiếp trên FB và dán vào bài vì dễ bị lỗi định dạng, mất thời gian sửa tới sửa lui.
|cách 1 dòng trắng|
2. Tên tác phẩm: viết hoa hoặc viết hoa, in đậm
Ví dụ: MUÔN MẶT GIA ĐÌNH hoặc MUÔN MẶT GIA ĐÌNH
|cách 1 dòng trắng|
3. Nội dung tác phẩm
|cách 1 dòng trắng giữa các đoạn văn|
Giống như khi gặp gỡ một người mới, ta thường sẽ lướt qua diện mạo bên ngoài của người ấy và có những ý nghĩ ban đầu, giám khảo của các cuộc thi hay biên tập viên của các toà soạn cũng sẽ chấm điểm hình thức trình bày tác phẩm của bạn trước tiên. Vậy nên sự chỉn chu và tỉ mỉ là cực kỳ cần thiết. Nó thể hiện sự chuyên nghiệp của bạn, cũng như sự tôn trọng của bạn đối với đứa con tinh thần của mình và với những người sẽ đọc nó.
Đối với các tác phẩm khi muốn cộng tác báo, bạn nên gửi bằng file Word và đính kèm vào mail, không chép thẳng nội dung (rất dài) vào mail.
Trong file Word, bạn định dạng văn bản như sau:
– Sạch, đẹp, rõ ràng, đúng chính tả, không có lỗi đánh máy
– Căn lề văn bản đều 2 bên với văn xuôi
– Phông chữ: Times New Roman
– Cỡ chữ: 12-14
– Giãn dòng: 1.5 lines
– Tiêu đề: in đậm hoặc in hoa, căn lề giữa
– Tên tác giả/bút danh: căn lề phải, ngay dưới tiêu đề
– Thông tin cá nhân và nhận nhuận bút của tác giả: cuối file Word của tác phẩm
Đây không chỉ là yêu cầu trình bày đối với tác phẩm cộng tác báo mà còn là quy định chung với các văn bản mang tính chính quy như tiểu luận, luận văn, luận án. Việc định dạng cũng không mất nhiều thời gian nên bạn hãy hình thành thói quen trình bày theo hướng dẫn trên để thể hiện được sự chuyên nghiệp và chỉn chu của bản thân nhé.
Tiêu chí đánh giá 1 tác phẩm truyện có thể khác nhau phụ thuộc vào từng toà soạn hoặc BGK cuộc thi.
Ở đây, mình giới thiệu đến bạn 11 tiêu chí đánh giá 1 truyện ngắn mình dạy học viên trong khoá học Viết truyện chuyên sâu. Chúng là những tiêu chí căn bản, quan trọng và đáng lưu tâm mà bạn có thể như một bản tham khảo để hình dung cụ thể tác phẩm của mình cần đáp ứng được được điều gì mới thực sự chất lượng.
– Tạo được sự đồng cảm với người đọc mà trước tiên là BGK cuộc thi, BTV toà soạn. Một tác phẩm nếu không có yếu tố nào khiến người đọc động lòng thì sẽ khó khiến cho họ yêu thích và nhớ mãi. Sự đồng cảm có thể đến từ câu chuyện mà bạn kể, những chi tiết ấn tượng, tính cách và cách phản ứng của nhân vật trước những tình huống bất thường đời sống. Ví dụ như nhiều người đã rơi nước mắt khi đọc tới cảnh chị Dậu bán chó bán con trong truyện Tắt đèn của Ngô Tất Tố chẳng hạn.
– Cốt truyện vững vàng, logic. Cốt truyện là cái khung của tác phẩm, là những sự kiện chính xảy ra với nhân vật. Nếu cốt truyện lỏng lẻo, thiếu hợp lý thì tác phẩm sẽ có những lổ hổng, khó được đánh giá cao. Bạn có thể xây dựng cốt truyện theo cấu trúc 3 phần: mở – diễn biến – kết hoặc cấu trúc 5 phần theo mô hình kim tự tháp của Freytag.
– Tình huống truyện lôi cuốn, gây tò mò. Tình huống là một cảnh mà ở đó có một sự kiện xảy ra với nhân vật, khiến nhân vật phải phản ứng qua hành động hoặc cả lời nói của mình. Ví dụ tình huống Chí Phèo ăn bát cháo hành của Thị Nở diễn ra trong căn nhà lụp xụp bên sông của Chí sau đêm họ ngủ với nhau. Trong tình huống này, hai nhân vật có những hành động và lời nói thể hiện tình cảm với đối phương. Đồng thời, cả hai cũng đều có sự thay đổi trong nhận thức.
– Miêu tả sinh động và chân thực. Miêu tả không đồng nghĩa với việc làm cho mọi thứ đẹp hơn mà mục đích của nó là giúp cho bối cảnh và nhân vật trở nên thực tế hơn, đáng tin hơn. Khi bạn kể “Anh ta sống xóm nghèo.”, người đọc chỉ nhận được thông tin mà không thể hình dung cụ thể nghèo là như thế nào, nghèo đến mức nào. Nhưng khi bạn tả “Anh ta sống trong một cái chòi lá lụp xụp ngay mé sông, quanh năm mùi bùn, mùi lông và phân vịt quyến quyện vào không khí.”, mọi thứ sẽ dễ hình dung hơn nhiều.
– Nhân vật có cá tính riêng và sự phát triển trong tính cách. Mỗi nhân vật thường không chỉ có một tính cách mà nên có nhiều tính cách cùng tồn tại, thậm chí mâu thuẫn nhau. Trải qua các sự kiện, nhân vật dần có sự biến chuyển trong nhận thức và đưa ra những quyết định hành động hợp lý hơn. Chí Phèo ban đầu là một đứa trẻ mồ côi dần lớn lên thành một tá điền chân chất, thật thà nhưng qua những chuyện ở nhà Bá Kiến và phải đi tù, hắn trở lại làng Vũ Đại sau đó với diện mạo và tính tình được gọi là “con quỷ dữ”. Nhưng sự quan tâm chăm sóc của Thị Nở lần nữa đánh thức khao khát được làm người lương thiện, người bình thường của Chí. Khi điều đơn giản tưởng chừng ai cũng có quyền đó vẫn bị bà cô Thị Nở ngăn cấm khiến Chí cùng quẫn nên quyết định giết Bá Kiến và tự sát.
Đọc thêm:
Phân biệt truyện ngắn và tản văn: Sự khác nhau giữa 2 thể loại văn xuôi thường gặp
Truyện ngắn là gì? Các loại hình truyện ngắn hiện đại
Một số kiểu nhân vật trong truyện ngắn
– Kết cấu chặt chẽ. Kết cấu có thể được hiểu là cách người kể chuyện kể câu chuyện trong tác phẩm. Một số kết cấu phổ biến như kết cấu tuyến tính, kết cấu dòng ý thức, kết cấu vòng tròn…
– Ngôn ngữ được chọn lọc. Ngôn ngữ trong truyện cần phù hợp với bối cảnh lớn của tác phẩm (phông văn hoá), hồ sơ cá nhân của nhân vật, giọng văn của người kể chuyện và cá tính của tác giả. Tác phẩm lấy bối cảnh miền Tây Nam Bộ, nhân vật là người TNB sẽ sử dụng nhiều phương ngữ Nam Bộ. Trong khi đó, một tác phẩm lấy bối cảnh làng quê Bắc Bộ sẽ dùng ngôn ngữ toàn dân là chính, thêm vào đó là tiếng địa phương ở những chỗ cần thiết để đạt được mục đích nghệ thuật của tác giả.
– Truyện có yếu tố sáng tạo. Đó có thể là sáng tạo trong việc lựa chọn các ý tưởng mới lạ, độc đáo hoặc khai thác chủ đề cũ dưới góc nhìn mới; cũng có thể là cách kể chuyện, cách sử dụng ngôn ngữ, cách xây dựng những bối cảnh sinh động trong tác phẩm tạo ra những không gian như có thật…
– Có những chi tiết được giấu đi tạo sự bất ngờ. Nếu trong tản văn, người viết thường bộc bạch chi tiết mọi thứ thì trong truyện, việc giấu đi chi tiết nào đó, sự thật nào đó có thể dẫn dắt độc giả đi theo một hướng suy nghĩ khác, đến cuối – khi bí ẩn được hé lộ, sẽ tạo hiệu ứng cảm xúc tốt hơn và khiến họ ghi nhớ về nó.
– Thông điệp ý nghĩa, được truyền tải rõ ràng. Điều này không có nghĩa là bạn phải có những câu triết lý đậm chất chiêm nghiệm trong tác phẩm. Mọi thứ có trong tác phẩm, cách các nhân vật suy nghĩ, lựa chọn và chịu trách nhiệm với những quyết định của mình đã là cách để bạn đưa ra các thông điệp thật sống động và tinh tế rồi.
– Có tính thương mại và khả năng xuất bản. Trong Cuộc thi viết truyện ngắn 2025, chúng mình nhắm đến việc gửi bài cộng tác báo nên sẽ góp ý cho những tác phẩm có tiềm năng.
Trên đây là những ý chính bạn cần lưu ý về tiêu chí đánh giá một tác phẩm truyện, hình thức trình bày bài gửi báo và quy tắc đăng bài dự thi Cuộc thi viết truyện ngắn 2025 trong Yêu lại tiếng Việt. Bạn hãy áp dụng để giành lợi thế cạnh tranh cho mình nhé! Chúng sẽ giúp bạn trở nên chuyên nghiệp hơn và ghi điểm với người nhận bài hơn đó.
Để học viết truyện nghiêm túc, bạn nên mua Sổ tay viết truyện để thực hành theo lý thuyết và bài tập kết hợp hoặc tham gia vào khoá học Viết truyện chuyên sâu khai giảng sớm nhất vào tháng 12/2025.
Đọc thêm:
Cách viết truyện ngắn hoàn chỉnh cho người mới bắt đầu (Phần 1)
Cách viết truyện ngắn hoàn chỉnh cho người mới bắt đầu (Phần 2)
5 lưu ý khi xây dựng nhân vật chính trong truyện ngắn
Sổ tay viết truyện: hành trang không thể thiếu để học viết truyện từ số 0
Viết truyện chuyên sâu: Biến trí tưởng tượng thành câu chuyện lôi cuốn
Mong đợi bài tham gia của bạn trong Cuộc thi viết truyện ngắn Yêu lại tiếng Việt 2025.
Cảm ơn bạn đã đọc bài. Chia sẻ bài viết này cho những người yêu viết khác để cùng nhau học viết và thảo luận nhé! Đừng quên theo dõi Facebook, Podcast, Youtube và tham gia Group để học viết mọi lúc mọi nơi hoàn toàn miễn phí.
