Mất mẹ chắc không chỉ là mất cả mùa xuân. Mất mẹ, có lẽ mình sẽ đánh mất cả động lực sống trong cuộc đời. Trừ khi mình cũng đã làm mẹ của một (những) sinh linh bé bỏng khác, nếu không thì khi đó, xuân hạ thu đông sẽ chẳng còn bao nhiêu ý nghĩa trong lòng một đứa trẻ già đầu đã mồ côi mẹ.

Hôm trước xem phim Mưa đỏ, dù binh lửa chiến tranh và những hi sinh của các anh chiến sĩ nơi chiến trường Thành cổ Quảng Trị khiến mình khóc lên khóc xuống nhưng không hiểu sao điều ám ảnh mình nhiều nhất lại là hình ảnh của hai người mẹ ở hai đầu chiến tuyến. Một người là mẹ của Cường, người mẹ Việt Nam anh hùng. Người còn lại là mẹ của Quang, một sĩ quan Việt Nam Cộng hoà. Hẳn là sau khi thất bại trong cuộc chiến, những người mẹ như mẹ Quang chẳng ai được tôn vinh nhưng trên khía cạnh con người, cả hai người mẹ ấy đều đã mất đi đứa con trai đứt ruột đẻ ra, mất đi điều lớn lao nhất trong cuộc đời mình. Và điều đó quả thật quá đau đớn, đau đớn đến mức người chưa từng làm mẹ như mình cũng bật khóc nức nở, xót xa.

Thời gian gần đây, mình dường như nhạy cảm hơn trước những gì chạm đến tình mẫu tử. Mấy hôm xem tới cảnh mẹ của Yeom Mi-Jung trong phim Nhật ký tự do của tôi (My Liberation Notes) ra đi trong khi nồi cơm vẫn còn đang nấu trên bếp đã làm mình khóc tức tưởi giữa đêm. Đến khi xem Mưa đỏ thì mình càng cảm nhận rõ ràng có cơn đau vừa đến trong trái tim, khiến mình chỉ muốn nấc lên, nấc lên nhưng lý trí bảo mình chỉ khóc thôi, đừng nấc vì đang ở trong rạp chiếu phim. Nếu là ở phòng, mình sẽ cho phép bản thân được khóc mãi cho đến khi nào tự dứt cơn đau, tự ngưng nước mắt vì khi qua tuổi 30, mình thật sự đã rất khó để rơi lệ.

Lại nhớ quãng tháng trước mình cũng đọc những phần cuối cuốn sách Hãy chăm sóc mẹ trong nước mắt đầm đìa. Hoá ra dù là Hàn Quốc hay Việt Nam, dù là phe ta hay phe nguỵ thì mẹ vẫn luôn là món quà vô giá, là chỗ dựa tinh thần vững chắc nhất, là người không thể nào thay thế được trên thế gian này của những đứa con. Khi một đứa con mất mẹ, dù ở độ tuổi nào, họ cũng sẽ trở lại là đứa trẻ – đứa trẻ mồ côi lạc lõng và cô đơn vô cùng trong cuộc đời. Ở chiều ngược lại, một người mẹ mất con cũng đau đến nghẹt thở, đau như chính mình đang chết đi theo con vậy.

Nhắc tới đây, đầu mình hiện ra cảnh bố của Sung Duk-sun trong phim Hồi đáp 1988 (Reply 1988). trong đám tang mẹ mình, ông ấy đã cười hỏi, uống rượu và chuyện trò với những người đến viếng như thể đang tiếp khách bình thường. Phải mãi tới khi người anh trai cả từ Mỹ trở về, ông ấy mới tháo bỏ được lớp mặt nạ của người đàn ông trưởng thành đang gánh trách nhiệm chịu tang mẹ xuống để làm một người con trai, người em trai bé nhỏ ôm chầm lấy anh cả mà khóc lóc nói rằng mẹ đã mất rồi, rằng anh em họ đã mồ côi rồi. Hoá ra dù đã ngoài 50 và là bố của 3 đứa con lớn thì ông ấy cũng chỉ đang cố tỏ ra rắn rỏi mà chịu đựng sự cô đơn, mất mát tận cùng của một người vừa mất mẹ.

Đọc thêm:

Khâu lại vết thương lòng mẹ

Ký ức bài thơ từ lời ru ầu ơ của mẹ

Khi ngồi nói chuyện với em bé của mình trong một chiều lang thang công viên Hoàng Văn Thụ, mình nói với em là càng ngày chị càng có nhiều nỗi sợ… sợ nhất là mất mẹ. Hình như từ ngày mẹ chị nhập viện để phẫu thuật, từ ngày chị phải chờ ở ngoài hơn 24 giờ mà không được nhìn thấy mẹ, không biết tình hình ca mổ của mẹ như thế nào, chị đã không còn hồn nhiên mà nghĩ rằng ba mẹ chị vẫn trẻ khoẻ được nữa. Những ngày nặng nề đó, ngay cả nghĩ đến điều tồi tệ nhất chị cũng không dám, vì chị sợ nó sẽ trở thành sự thật. Hễ cái ý nghĩ chân thực mà kỳ quặc ấy manh nha dấy lên trong đầu, chị liền gạt nó sang một bên mà lo cho mẹ và cho gia đình. 

Cũng từ sau đợt mẹ phải phẫu thuật với những chẩn đoán có phần đáng sợ từ bác sĩ, mình đã không còn nghĩ thời gian của ba mẹ mình vẫn dài nữa. Trước đây, mình thường hay cho là ba mẹ mới tầm 50 tuổi nên sẽ còn ở với chị em mình rất lâu nhưng giờ thì không có điều gì là chắc chắn cả. Như mẹ của Yeom Mi-Jung đã qua đời ngay sau khi bà ấy đi xem mặt của chàng con rể tương lai về. Lúc thấy anh ta chăm sóc tốt cho con gái cả, bà ấy đã cười rất tươi và cũng là lần duy nhất cười tươi trong suốt bộ phim. Nhưng trên đường về ghé qua chợ, bà nghe được tin Mi-Jung – con gái út của bà – bị bắt gặp đang khóc lóc tức tưởi ngoài đường vài hôm trước và khi người hàng xóm hỏi vì sao, cô đã nói mình bị mất chó dù nhà cô không nuôi con chó nào. Sự đau lòng của con gái làm người mẹ bật khóc, bóng lưng cô độc và đôi vai run run của bà trên đường về nhà ám ảnh mình mãi. Về đến nhà, bà thẫn thờ ngồi trên ghế sau khi bắc được nồi cơm lên bếp ga như thường ngày. Nhưng bà không thể làm được gì nữa cả, bà chỉ ngồi nghĩ về con rồi vào phòng nằm tiếp tục nghĩ ngợi như thế cho đến khi ra đi luôn. 

Còn mẹ của Yun Chi-hon, người kể chuyện trong Hãy chăm sóc mẹ, thì bị lạc ở nhà ga khi cùng chồng đi từ quê lên Seoul. Mặc dù mọi người đã tích cực đi tìm bà nhưng cuối cùng không gặp được. Bà đã mất tích, đi bộ lang thang tìm tới những nơi từng lưu dấu cuộc sống của các con bà ngay cả khi bà đã bị lú lẫn rồi bị thương nặng ở ngón chân, cứ thế cho đến tận lúc sang thế giới bên kia. Phải tới khi không còn bà bên cạnh, khi đi tìm bà ở khắp nơi và chờ đợi bà trở về trong vô vọng, từng thành viên trong gia đình, từ chồng tới các con bà, mới nhận ra rằng họ đã chẳng hiểu gì về vợ mình, mẹ mình. Họ thậm chí không quan tâm, thiếu kiên nhẫn hoặc xem thường bà – một người phụ nữ nông thôn không biết chữ, lúc nào cũng quê mùa và tằn tiện. Còn bà thì ngược lại, bà đã dành cả cuộc đời mình với tình yêu thương vô điều kiện, vô bờ bến để đi cạnh họ, chăm lo cho họ bằng những gì tốt nhất có thể trong khả năng. 

Đọc và xem những tác phẩm ấy, mình càng nghiệm ra bản thân đâu có biết được một ngày nào đó bất ngờ, điều xui rủi có thể xảy ra mà chẳng ai mong đợi. Nhưng chỉ cần nghĩ tới điều đó thôi, mình đã thấy trái tim co lại một cơn nhẹ. Có lúc mình tưởng tượng giả dụ về nhà mà mẹ không còn ở đó, liệu mình còn cảm nhận được chút hơi ấm nào không. Em bé cũng nói với mình rằng nếu không còn mẹ nữa, có lẽ ba anh em của em sẽ không còn lý do để về nhà. Mình chắc vẫn sẽ về nhưng mình biết khi đó trái tim mình cũng như căn nhà không cửa, trống rỗng và lạnh tanh. Bởi mẹ mãi luôn là linh hồn của “nhà”, là ngọn lửa ấm, là điều không gì thay thế được. 

Mất mẹ chắc không chỉ là mất cả mùa xuân. Mất mẹ, có lẽ mình sẽ đánh mất cả động lực sống trong cuộc đời. Trừ khi mình cũng đã làm mẹ của một (những) sinh linh bé bỏng khác, nếu không thì khi đó, xuân hạ thu đông sẽ chẳng còn bao nhiêu ý nghĩa trong lòng một đứa trẻ già đầu đã mồ côi mẹ.

Cảm ơn bạn đã đọc bài. Chia sẻ bài viết này cho những người yêu viết khác để cùng nhau học viết và thảo luận nhé! Đừng quên theo dõi Facebook, Podcast, Youtube và tham gia Group để học viết mọi lúc mọi nơi hoàn toàn miễn phí.