Burn-out và down-mood khi làm việc tự do là tình trạng thường gặp ở các freelancer khi họ phải đảm nhiệm quá nhiều vai trò cùng lúc. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến suy nhược tinh thần và thể chất.
Một trong những nguyên nhân đầu tiên khiến freelancer rơi vào trạng thái down-mood khi làm việc tự do là họ cần phải làm hài lòng những người khác quá nhiều. Trong khi sự bận rộn cùng với các deadline, các vai trò khác trong đời sống như làm vợ, làm mẹ… lấy mất thời gian của họ dành cho chính mình.
Chỉ trong tháng 10/2022, có tới 6 người tìm đến mình để được tư vấn về tinh thần, lấy lại cảm hứng khi làm việc tự do. Lý do của họ gần như giống nhau. Đều là mất thời gian làm thỏa mãn người khác. Sau đó là những giấc ngủ mệt nhoài, những phút nghỉ ngơi tranh thủ. Họ hoàn toàn cạn kiệt năng lượng khi chỉ có output mà thiếu hẳn input.
Bạn cần nhớ rằng để hoạt động tốt, một cỗ máy không chỉ có phục vụ mà còn cần được tiếp nhiên liệu. Tinh thần (bộ não) và cơ thể của chúng ta cần được tiếp năng lượng thường xuyên để duy trì hoạt động hiệu quả.
Bạn đã có thời gian nào dành cho riêng mình trong to-do-list hàng ngày chưa?
Nếu chưa thì đừng chần chừ thêm vào và thực hiện ngay. Đó có thể chỉ là 30 phút đọc sách, tắm bồn trong 15 phút hay đi dạo 45 phút…
Bạn sẽ chẳng thể dù năng lượng có sẵn được mãi vì nó sẽ vơi đi. Đảm bảo là bạn có thời gian dành cho những hoạt động mà bạn yêu thích và phục hồi trở lại mỗi ngày nhé!
Tương tự như ở trên, down-mood (mất hứng thú) khi làm việc tự do, thậm chí burn-out (kiệt sức) cũng xảy ra nhanh hơn khi bạn bỏ bê đời sống tinh thần của mình.
Hầu hết những trường hợp chán nản với công việc không hoàn toàn do công việc đó nặng nhọc hay tốn sức. Thứ phá hủy người ta nhanh chóng hơn là sự bào mòn trong tâm trí.
Thực tế cho thấy rằng những người phải làm việc nhiều, hay tăng ca thường không cảm thấy hạnh phúc, không khỏe mạnh và có nguy cơ bỏ việc cao hơn. Tỉ lệ người tự tử và trầm cảm do áp lực từ công việc cũng không hề thấp.
Những người có thể cân bằng được công việc với bản thân và cuộc sống thường hạnh phúc hơn. Họ biết khi nào cần hết mình để đạt được những mục tiêu trong công việc, khi nào cần chăm sóc bản thân, tìm kiếm cảm hứng trở lại.
Với freelancer, bạn có thể linh hoạt trong các kế hoạch làm việc. Vậy nên đừng chỉ cố gắng làm, chạy theo khách hàng và thu nhập. Tâm trí bạn cần những điều tươi mới hơn. Thưởng cho bản thân một buổi cà phê thong thả, những giờ xuống phố hay những chuyến đi, thời gian trò chuyện bên bạn bè hay sum họp với gia đình, hoặc đơn giản là vùi mình lười biếng trong chăn để nghe một bài hát yêu thích nhiều lần. Hãy làm bất cứ điều gì khiến tâm hồn bạn được tưới mát, khi đó bạn sẽ thấy được hạnh phúc trong cuộc sống và trong công việc bạn đang làm.
Có những người đã xác định được chuyên môn mình theo đuổi nhưng vẫn bị FOMO (cảm giác sợ bị bỏ lỡ khi không theo kịp người khác). Cũng có những người còn mông lung về hướng đi của mình. Cả hai trường hợp này có điểm chung là thiếu sự tập trung và nhất quán khi hành động.
Việc thường xuyên ngó quanh, lo sợ hoặc muốn làm những điều người khác làm, không có mục tiêu cụ thể khiến họ mất thời gian, không nhận được kết quả nào khả quan trong công việc. Lâu dần bị down-mood hoặc burn-out.
Bạn có thể phá vỡ các giới hạn, có thể làm nhiều việc một lúc nhưng chỉ khi những việc bạn làm bạn đều nắm rõ, có kế hoạch thực hiện, có mục tiêu muốn đạt được. Khi đó bạn sẽ có kế hoạch hành động để chinh phục chúng.
Ngược lại, khi bạn không thể làm được như vậy, hãy chỉ tập trung vào một lĩnh vực chuyên môn, biến mình thành chuyên gia trong lĩnh vực đó. Làm sao khi nhắc tới bạn người ta sẽ nhớ chuyên môn của bạn. Hoặc khi nhắc tới chuyên môn đó, người ta sẽ chọn bạn.
Sự tập trung và nhất quán với tần suất cao là chìa khóa giúp bạn không bị phân tán năng lượng và tâm sức. Nhờ vậy, những việc bạn làm mới đạt được kết quả tốt hơn.
Có lẽ không ít freelancer quen với việc thức đêm để cày deadline hoặc ăn mì tôm, fastfood thay cho nấu nướng. Chưa kể tới cả ngày ngồi ôm máy tính và không có một hoạt động thể dục thể thao nào được thực hiện.
Bạn có biết những thói quen tai hại này đang bào mòn sức khoẻ của bạn? Vài năm nữa bạn sẽ thấy hậu quả nặng nề từ đây.
Là một freelancer, bạn làm việc tự do, không có giờ giấc làm việc và nghỉ ngơi, ăn uống như khi đi làm công sở. Đó đã là một điều bất lợi cho bạn vì thật khó để tự kiểm soát bản thân.
Nếu bạn không vận động hoặc không tham gia một bộ môn thể dục thể thao nào, bạn đang tàn nhẫn và vô tâm với chính mình. Có thể bạn không để ý nhưng những lúc bạn mệt mỏi hay đau bệnh, trí não của bạn cũng khó mà hoạt động minh mẫn như bình thường.
Thay vì ngồi ì trên ghế để làm việc online từ sáng tới đêm, bạn nên tranh thủ vận động 5 phút sau mỗi 30 phút làm việc. Hoặc bạn có thể bắt đầu với một môn thể thao nào đó. Yoga là một gợi ý tuyệt vời cho dân freelancer vì nó tác động tới các cơ – xương – khớp toàn thân, giúp trị được các bệnh về vai gáy, sống lưng do ngồi nhiều gây ra. Các hoạt động khác dù là gì, miễn có vận động thể chất đều sẽ giúp cho cơ thể bạn được trao đổi chất tốt hơn, tinh thần sảng khoái hơn. Từ đó tránh bị down-mood khi làm việc tự do.
Thiên nhiên từ những ngày khởi nguyên của văn minh nhân loại đã có kết nối sâu sắc và huyền bí với con người. Càng gần gũi với thiên nhiên, con người càng được khỏe mạnh về thể chất và tinh tấn về tinh thần.
Làm việc 24/7 trong căn phòng hẹp với các thiết bị điện tử kéo con người ra khỏi ra khỏi mối tương tác với thiên nhiên và với cả những mối quan hệ xã hội khác. Điều này làm cho họ không chỉ mất năng lượng thể chất mà còn tiều tụy trong tinh thần.
Bạn có thấy những khi đi du lịch khám phá vùng đất mới và đứng trước vẻ đẹp của thiên nhiên luôn làm bạn thoải mái hơn không?
Con người vốn dĩ cũng là một loài sinh vật. Chúng ta tồn tại được là nhờ có thiên nhiên. Vậy nên dù bận cỡ nào cũng hãy dành cho mình thời gian để đến gần thiên nhiên hơn, hít thở không khí thoáng đãng hơn, ngắm nhìn vẻ đẹp của tạo hóa nhiều hơn. Bạn có thể đi dạo trong vườn nhà, ngoài công viên hoặc chăm sóc cây xanh. Bạn cũng nên có những chuyến đi để thật sự hòa mình vào thiên nhiên.
Ngoài ra, việc kết nối với những cá thể khác cũng là cách hiệu quả giúp bạn tìm được sự an ủi, cảm giác được yêu thương.
Nguyên nhân tiếp theo khiến bạn dễ bị down-mood khi làm việc tự do là phong cách làm việc theo cảm hứng, không có kế hoạch, không có mục tiêu cụ thể cho các hành động.
Cũng giống như khi bị FOMO, thiếu tập trung thì làm việc ngẫu hứng, thiếu kế hoạch làm cho một freelancer không biết mình nên làm gì, mình có thể làm được gì. Bạn có thể nói rằng bạn vẫn làm tốt ngay cả khi không có kế hoạch nào được vạch ra. Nhưng bạn sẽ thay đổi quan điểm khi áp dụng cách làm việc khoa học này.
Làm việc có kế hoạch giúp tăng hiệu suất công việc của bạn lên nhiều lần và tối đa thời gian bỏ ra cho mỗi cho công việc. Bạn cũng không còn phải đối diện với tình trạng không biết làm gì.
Lập kế hoạch giúp bạn nhìn thấy mục tiêu cụ thể hơn, hành động vì vậy cũng cụ thể và tập trung hơn.
Bạn có thể lập kế hoạch nội dung công việc theo năm/tháng, làm to-do-list mỗi ngày và tạo bảng vision board để theo dõi mục tiêu của mình trong đời hay trong một khoảng thời gian cụ thể nào đó.
Áp lực về tài chính khi làm freelancer là nguyên nhân khiến cho nhiều người bị burn-out hay down-mood. Thậm chí không thể theo đuổi công việc này đến cùng dù vẫn thích sự tự do mà nó mang lại.
Trong khi chúng ta vẫn cần tiền để trang trải các chi phí trong cuộc sống thì thu nhập không ổn định khi làm tự do là một điều đáng lo nghĩ. Chính vì vậy, những freelancer có kinh nghiệm luôn khuyến cáo newbie chuẩn bị một khoản dự phòng đủ để chi tiêu trong vòng 6 tháng tới 1 năm. Sự chuẩn bị này giúp họ tránh được những áp lực tinh thần khi chưa có job hay thu nhập từ viết lách tự do.
Tuy nhiên, không phải ai cũng chuyển từ công việc toàn thời gian sang công việc tự do. Có nhiều người là mẹ bỉm hoặc đang làm một công việc thu nhập không tốt khác muốn trở thành freelancer. Và nhiều người trong số họ không có khoản tài chính dự phòng cho một thời gian dài như vậy.
Chưa kể khi làm tự do, bạn có thể nhận được nhiều job nhưng cũng có thể không tìm được khách hàng, không có thu nhập hoặc thu nhập thấp, không đủ chi tiêu.
Tất cả chúng vô tình tạo ra áp lực khủng khiếp với một freelancer khiến họ mất động lực, không còn tinh thần và mất luôn niềm tin vào khả năng của mình.
Để tránh điều này, không gì hơn là bạn cần có sự chuẩn bị sẵn sàng cả về tâm lý, tài chính, chuyên môn, các mối quan hệ và chút uy tín trong lĩnh vực… Những điều này giúp bạn đỡ áp lực hơn, dễ có khách hàng hơn và vì vậy, có thu nhập tốt hơn.
Burn-out và down-mood khi làm việc tự do không còn là vấn đề xa lạ với các freelancer. Hiểu được nguyên nhân và biết cách khắc phục sẽ giúp bạn vững vàng hơn khi theo đuổi công việc này.
Mong là bạn sẽ luôn tìm được niềm vui trong công việc bạn làm và làm hết sức, chơi hết mình để không thấy kiệt sức hay tụt hứng quá lâu.
Cảm ơn bạn đã đọc bài! Chia sẻ với mình ở phần bình luận nếu bạn thấy bản thân trong bài viết này nha.
Bạn có thể đọc thêm về kỹ thuật viết lách tại đây, các bài viết về hành trình trở thành người viết của mình tại đây và các sáng tác trữ tình của Sẻ nâu tại đây.
Ghé thăm mình tại LinkedIn, Instagram và Facebook để kết nối nhiều hơn nghen!
Trang blog nhỏ màu xanh nơi mình viết bằng trái tim chân thành
