Chúng ta nhiều khi cứ sợ thế giới của mình nhỏ bé quá cho tới một ngày ta bẽ bàng nhận ra, ngay đến cái miệng giếng hẹp ấy ta cũng chẳng tận tường, cũng còn chưa khám phá hết mọi ngóc ngách, chưa thể mường tượng mọi chi tiết sống động trong đầu khi ta thử khép đôi mi mình lại.
Tối hôm trước, mình ngủ lại nhà cô bạn thân, hai đứa nằm tâm sự với nhau khi đồng hồ đã chuyển sang ngày mới. Lạ giường, sáng mình thức giấc từ 5 giờ. Ngó sang cạnh thấy bạn vẫn đang ngủ ngon lành, mình lặng lẽ rửa mặt rồi lên sân thượng hít hà không khí thanh mát của một sớm mai còn vắng bóng người. Từ trên đó, mình nhìn bao quát khu chợ bên đường, nghe rõ âm thanh í ới của những người bán hàng chuẩn bị cho buổi chợ sớm cuối tuần lúc nào cũng nhộn nhịp. Mặt trời vẫn chưa lên, bầu không được phủ lên một lớp màu xanh xám, chỉ có vùng ánh sáng màu cam loang ra ở phía đông, ngay sau tháp phát thanh của huyện.
Mình chậm rãi dạo bước về phía tây, thấy mặt trăng vẫn tròn vành vạnh giữa trời, yên lành hoà nhịp cùng vì sao mai nhấp nháy. Ở phía ấy, cả khu công nghiệp chừng như còn chìm trong giấc ngủ êm đềm, đến cả những cột đèn đường cũng không còn sáng và trên những ngọn cây lặng thinh không có dấu vết gió lùa. Bên nhà hàng xóm, con chim câu lẻ loi bay về đậu lên mái ngói, ngơ ngác nhìn quanh rồi im lặng chôn chân, chẳng buồn bay đi đâu nữa.
Sau một giờ đi tới đi tới trên sân thượng, mình men theo cầu thang xuống tầng ba. Ở đó, bố bạn trồng hoa hồng và nhiều loại rau. Chỉ là, hoa nở không ai ngắm, hoa héo không ai tỉa nhành. Những cây rau cứ lên xanh rồi già đi, úa vàng và chết, không người bận tâm. Đất đã khô, rễ cây đã trồi lên cả trên mặt, những trái cây rau ngót già khằng lít nhít bám đầy quanh thân.
Mình chợt buồn vơ vẩn. Ở nơi này, những đêm trăng sáng vằng vặc chắc không ai từng ngắm; những lần hoa hồng nhung nở rộ cũng không người ngơ ngẩn nhớ mùi hương và những mầm cây gắng gượng vươn mình qua mưa nắng có chăng cũng chỉ để héo tàn…
Liệu bạn mình có từng bước lên tầng ba để nhìn những cảnh ấy mà nảy sinh chút tình yêu với bao điều nhỏ bé bình thường? Hay bạn chỉ nhốt mình trong căn phòng riêng khép kín cửa và nỗi cô đơn của một con người ít khi bày tỏ?
Ngẫm lại thì không riêng gì bạn, đến cả mình cũng lắm lúc ơ thờ với những gì đương hiện diện trong đời sống mình. Sáng chủ nhật thảnh thơi, mình chọn trở về nhà trên cung đường không quen thuộc. Những ngày còn làm công ty, mình vẫn thường đi trên đường ấy nhưng mấy năm nay, số lần qua lối cũ chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Sớm mát trời, đường vắng người, đi qua một ngõ quanh, mình sững sờ trước một sự thật không ngờ. Gần hai mươi năm sống ở nơi này, mình chưa từng thử đi sang con đường đối diện với lối về nhà. Mình biết gần nhà có trại heo, trại bò và cả doanh trại quân đội nhưng mình chưa bao giờ có ý định đi tìm để biết chúng cụ thể ở đâu. Thế là sáng nay, mình nói bạn thử rẽ xe sang hướng ngược lại để mình xem hai bên con đường nhựa nhấp nhô có gì thú vị.
Khi đó, mặt trời cũng đã lên cao hơn những mái nhà và ngọn cây. Trước mắt mình là mênh mông cỏ trải dài hút tầm mắt. Mỗi lần đi qua đường này, mình chỉ nhìn vào hai cánh cổng han gỉ xộc xệch khoá kín và mặc định màu xanh kia là của những bụi rậm um tùm. Mình chưa một lần nào nhìn cho thật kỹ để nhận ra bên trong vuông cửa khoá là cánh đồng cỏ rộng dài tựa thảo nguyên mướt mắt của trang trại chăn nuôi bò. Khi nắng ngọt cũng nhẩn nha dạo chơi trên những lá cỏ hình trăng non mềm mại và gió lướt ngang qua mang theo trò đùa tinh nghịch, những sóng cỏ non mềm nối tiếp reo vui. Đường chân trời cũng xanh lên màu lá, lốm đốm vài chấm nhỏ nâu cam đủng đỉnh rúc mõm vào chân cỏ vẫn còn ướt đầm sương sớm.
Chúng mình vẫn đi theo cung đường lạ lẫm ấy đến một ngã ba. Dừng xe ở bên đường, mình nhìn khắp xung quanh. Xa tận cuối đường bên trái là những dãy nhà ngang với tường màu vàng nghệ nhạt và mái ngói đỏ gụ, ẩn mình dưới những thân cây cao thẳng hàng nối nhau. Mình đoán nơi đó là doanh trại quân đội, thi thoảng mình vẫn gặp từng đoàn chiến sĩ hành quân ra ngoài Quốc lộ 13. Bên phải đường là trạm phát điện với những trụ xám lạnh lẽo và những cột điện cao thế sừng sững nối tiếp nhau, đủ cho cả khu công nghiệp Bàu Bàng sử dụng.
Mình còn phát hiện ra trang trại nuôi heo ngày xưa giờ đã hoang tàn, bao quanh toàn là cỏ bò và bụi rậm. Viện nghiên cứu nông nghiệp được xây cất khang trang giờ cũng đã trở thành những dãy nhà hoang nằm lẫn khuất giữa những cây cao um tùm bóng râm, có khi cố nhìn vào một ô cửa sổ đen ngòm lại rợn người nghĩ ngợi lung tung.
Thế là chỉ trong vài giờ ngắn ngủi của buổi sáng, mình mới biết hoá ra dù có thường quan sát cuộc sống thế nào, mình vẫn đang bỏ lỡ rất nhiều điều hiện hữu ngay cạnh. Làm sao mà ngót nghét hai mươi năm trời, mình lại chưa từng một lần thử rẽ xe sang hướng đường còn lại để xem ở nơi đó có gì? Làm sao mà trong từng ấy năm, mình vẫn chưa đi hết những con đường loanh quanh trong xóm? Mà xóm mình ở có rộng bao nhiêu đâu, đi một buổi chắc là đã hết rồi…
Mình cứ mơ đến những chân trời xa tít của địa đầu Tổ quốc, cứ khắc khoải hoài với Hà Nội bốn mùa thương, cứ vương vấn mãi cố hương trong hồi ức tuổi nhỏ nhưng có bao giờ dành ra một khoảng bé của ngày thường mà loanh quanh cho tròn cái miệng giếng nhỏ nơi mình đương sống?
Trước khi đi đến những chân trời xa xôi, có lẽ mình cần quay về với xóm ấp thân thuộc để xem bên kia bờ hồ, ngôi nhà nào khiêm nhường giấu mình dưới những đọt dừa cao vút và khi hoàng hôn rắc ánh vàng khắp muôn nơi, thảo nguyên cỏ mênh mông mà mình vừa khám phá sẽ phô diễn vẻ đẹp diệu vợi đến ngần nào.
Từ giờ đến hết năm, có lẽ mình đã biết sẽ “du lịch” ở đâu rồi đấy. Một chuyến vi vu khắp xóm trên chiếc xe máy đã cũ mèm sẽ là cách để mình khắc ghi Bình Dương thêm vào nỗi nhớ. Một ngày nào đó, khi mình khép đôi mi để hồi tưởng về ấp Cầu Sắt, có lẽ mình sẽ kể ra được nhiều điều hơn hôm nay.
Nương vào ấp nhỏ gần ấy năm, vậy mà mình đã hời hợt với nơi này nhiều quá…
Mình là Hoà Lương – Người hướng dẫn viết để nuôi dưỡng tâm hồn, sử dụng ngôn ngữ hiệu quả và cộng tác báo chí.
