Tháng năm của đời người đi qua bốn mùa xuân – hạ – thu – đông. Tháng năm của người viết là từng con chữ chảy trôi tiếp nối, qua bốn mùa với đủ cả thăng trầm lẫn hoan ca.

Tôi sinh ra vào mùa hạ, giữa một buổi trưa hè nắng chang chang. Như có sợi dây kết nối tự nhiên khó giải đáp, tôi dành cho mùa hạ một tình yêu vô điều kiện. Và cũng tự nhiên, tôi bắt đầu nhiều thứ trong những ngày đầy nắng, đầy mưa. Con đường trở thành một người viết tự do của tôi vô tình cũng bắt đầu vào tháng 7, trong buổi tối mưa vừa chớm tạnh của những ngày cả nước rục rịch cách ly. 

Tôi nhớ hôm ấy lên mạng tìm kiếm những cộng đồng về viết lách rồi gặp thông tin của một cuộc thi. Tôi đọc thể lệ xong thì ngồi viết bài, bài viết dài hơn 7 ngàn chữ. Đó là một câu chuyện kỳ ảo viết về những điều tử tế. Tôi giành được giải nhất, cũng từ đó mùa của người viết nảy mầm trong tôi. Mùa đo bằng 12 tháng, thoáng đã bước sang năm thứ ba.

Từ khi nào tôi mơ làm người viết? Có lẽ là chưa từng. 

Trước năm 2021, tôi chỉ biết người viết là các tác giả, các nhà báo mà họ thì thật “cao siêu”. Tôi không biết trên đời có thứ gọi là viết thương mại, càng không biết content là gì. Tôi ngô nghê bước vào nghề thật sự từ số 0 tròn hơn cả khuôn mặt của mình. Cũng vì vậy mà tôi chưa từng nghĩ mình sẽ là ai trong số họ. Những bài viết trên tài khoản cá nhân đơn thuần là ghi lại tâm trạng tôi khi ấy, vụn vặt và ngồn ngộn xúc cảm. Đa phần trong số ấy là những câu chuyện không vui. Tôi tìm đến viết như tìm một tri kỷ để trút bầu tâm sự, để vết thương lòng tôi có thể nguôi ngoai đi ít nhiều. 

Từ tháng 7/2021, tôi không mơ trở thành người viết tự do. Khi tôi biết có thể ở nhà làm việc trên máy tính và viết, tôi xác định mình muốn đi con đường ấy. Rõ là nhất kiến chung tình phải không? Từ đó đến giờ, tôi vẫn một lòng một dạ cố gắng. Tôi chưa lúc nào ngừng tin vào kết quả của nỗ lực đi cùng tinh thần không thôi học hỏi. Thế nên tôi mới gặp được những mùa xuân của chính mình.

Tôi có cộng đồng nho nhỏ về viết lách và sáng tác Yêu lại tiếng Việt (vào đây học viết). Ở nơi này, tôi có thể chia sẻ những gì mình biết và cũng nhận lại không ít những niềm vui. Vui nhất là chứng kiến sự trưởng thành trong viết lách của các thành viên. 

Tôi có các khóa học cũng về viết lách và sáng tác với đâu đó trăm học viên từ trước tới giờ. Mỗi một học viên là một đóa anh đào mà tôi may mắn được ngắm nhìn họ từ khi còn là một nụ hoa tới khi bung nở, rực rỡ sắc màu riêng.

Tôi có những kênh sáng tạo nội dung của bản thân để tha hồ chia sẻ những điều tôi biết, theo cách tôi muốn, đến những người cùng mối quan tâm giống tôi. Tôi đã không còn lo sợ bản thân đi ngược hướng với mọi người.

Tôi có mặt trong những cuốn sách, dù là sách viết chung, rồi dần dần tôi xuất hiện trong các chương trình đào tạo về viết lách của những chuyên gia khác trong nghề viết. Mỗi lần kết hợp với người khác, tôi đều học được gì đó cần thiết cho mình.

Hơn cả là tôi cảm nhận được bản thân đang thật sự trưởng thành dần lên. Đôi lúc tôi vẫn đùa với cộng sự là 2 năm qua còn căng thẳng hơn cả gần 30 năm tôi sống trước đó. Bởi lẽ tôi chưa bao giờ thấy mình học được nhiều, làm được nhiều và can đảm nhiều lần đến thế.

Nhưng một năm không chỉ có mùa xuân, người viết cũng không chỉ có những phút giây vui vẻ. Dù được làm công việc mình thích đã là điều tuyệt vời không phải người nào cũng có được. Với tôi, mùa sẽ đan vào mùa, câu từ như những sợi tơ vô hình, mải miết đan vào tháng năm.

Ngày nào tôi cũng viết. Viết cho cảm xúc của bản thân, viết cho khách hàng, viết nội dung cho các dự án của chính mình và cộng đồng. Tôi không có những ngày nghỉ hoàn toàn. Tôi cũng không ganh tỵ khi người khác có thể sắp xếp được thời gian để hoàn toàn không làm việc. Tôi quen với cảm giác mỗi ngày đều nhấn nút khởi động trên laptop, lách cách gõ gì đó. Dù ít, dù nhiều.

Bạn biết điều tôi yêu thích nhất của công việc này là gì không?

Chính là tôi có thể vẫn làm việc bảy ngày trong tuần, bốn tuần trong tháng, mười hai tháng trong năm và năm này qua năm khác. Nhưng làm việc bao nhiêu tiếng, làm việc với tâm trạng như thế nào phần lớn do tôi tự mình quyết định. Tôi không có quá nhiều khách hàng, chỉ một vài thương hiệu phù hợp. Tôi tự vận hành chuyện “kinh doanh” của chính mình nên có lẽ ngoài kia mưa nắng thế nào cũng chẳng mấy liên quan tới việc tôi ngày ngày gõ phím.

Nếu những khó khăn trên đường viết là mùa đông lạnh giá thì tôi cũng đã đi qua những ngày tối tăm thiếu ánh mặt trời.

Ngày mà tôi quyết tâm trở thành người viết tự do nhưng lại chẳng biết gì về thị trường. Không kiến thức về kinh doanh. Không tư duy marketing. Không người thầy dẫn đường. Cũng không có cái phao nào để bám víu. (Đến cả người yêu còn không có để khi nào khó quá thì quay về bảo “anh nuôi em đi” 🥺). Tôi cứ đi tới với suy nghĩ duy nhất là nếu mình thất bại thì thế nào. Thì làm tiếp chứ sao, không thì đi tìm một công việc khác, đằng nào chẳng phải “mưu sinh”. Có lẽ nhờ tinh thần điếc không sợ súng ấy mà tôi đi được tới giờ. Không phải là tôi tin mình sẽ sống tốt với nghề viết khi chưa biết gì mà là tôi tin ngay cả khi không thể sống nhờ nghề viết, tôi vẫn có thể viết và làm một nghề khác. Tôi tin vào bộ não và đôi tay của mình.

Ngày mà tôi nghe nhiều người có kinh nghiệm lâu năm trong nghề bảo rằng chẳng thể phát triển nếu chỉ xoay quanh viết cơ bản và sáng tác đâu. Người ta chỉ chuộng viết thương mại thôi, cái gì có nhuận vẫn được quan tâm nhiều hơn. Mọi người muốn cho tôi lời khuyên, vô tình lại khiến tôi hoài nghi vào bản thân mình. Liệu tôi sẽ làm gì với bằng Sư phạm Ngữ văn và Văn học Việt Nam? Nghĩ và nghĩ, cuối cùng tôi vẫn muốn đi từ sở trường, chuyên môn và niềm yêu thích của mình. Đi đó rồi vấp đó, khi mà có những tháng số học viên chỉ lèo tèo và việc viết cho khách hàng lẻ cũng nhiều bấp bênh.

Ngày mà tôi cảm nhận rõ ràng sự bão hòa và cạnh tranh trong nghề viết. Nếu tôi cứ dừng lại ở mức này, không có sự phát triển, không tạo ra được gì đột phá, tôi sẽ bị đào thải hay nhẹ hơn thì bị đẩy lùi lại. Bởi làm công việc tự do hơn hai năm giúp tôi nhận ra không tiến lên đã là thụt lùi. Xung quanh tôi, ai cũng đang đi rất nhanh và đi rất xa từ vạch xuất phát. Tôi hiểu cần có những khoảng thoái trào nên vào lúc cảm thấy burn-out, tôi quyết định cho bản thân chậm lại, quan sát, chiêm nghiệm và tìm cách đi khác.

Ngày mà tôi ngồi vào máy từ khi trời mới sáng và ngẩng mặt lên đã hơn 10 giờ tối. Laptop vẫn mở, tôi còn cặm cụi làm tới 3 giờ sáng. Những ngày như vậy thật nhiều trên hành trình này. Có thể tôi chưa tối ưu được hiệu suất làm việc và chưa thực sự bám sát những kế hoạch đặt ra. Cũng có thể tôi làm việc một mình nên cần nhiều thời gian hơn để sắp xếp ổn thỏa.

Chẳng có đóa hoa nào nở vào mùa xuân nếu từ những mùa trước hạt mầm chưa từng được gieo vào đất, chưa trải qua mưa nắng, chưa cố gắng bám rễ sâu để nuôi dưỡng thân cành khỏe mạnh. Tôi đã qua vài lần hoang mang với hướng đi, kiệt sức vì làm việc quá độ và thấy cô đơn khi phải làm mọi thứ một mình. Nhưng tôi luôn lạc quan rồi đến một ngày hoa sẽ lại nở, quả lại lúc lỉu trên cành ngay cả khi đó là mùa đông lạnh giá. 

Tháng năm vẫn tuần hoàn qua bốn mùa xuân hạ thu đông. Mùa nào cũng sẽ có hoa thơm, quả ngọt và có cả những khi thời tiết cực đoan. Tôi chỉ muốn làm một người viết bình thường, ngày ngày bấm phím để những con chữ chảy trôi. Trôi vào cuộc đời và neo lại nơi những tâm hồn đồng điệu với tôi.

• Bài viết giành giải Người viết truyền cảm hứng trong cuộc thi A Writer’s Journal của cộng đồng Commercial Writing Hub.

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của mình. Mình sẽ rất hạnh phúc nếu bạn ghi lại đây những cảm nhận của bạn hoặc là những thắc mắc muốn được giải đáp thêm. Mình sẽ phản hồi bạn trực tiếp qua bình luận hoặc nếu cần, mình sẽ lên một bài viết mới để hồi đáp đầy đủ và chi tiết.

Bạn có thể kết nối với mình nhiều hơn tại: https://linktr.ee/hoaluongwriter