Nhiều người có thói quen lên dàn ý (outline) trước khi viết, còn nhiều người thì không. Nhưng những người viết chuyên nghiệp với hiệu suất viết cao thường đưa ra lời khuyên nên lên outline trước khi bắt đầu. Bạn biết tại sao không?

Outline đóng góp không nhỏ cho sự thành công của một bài viết, một tác phẩm hay một cuốn sách. Dù ý tưởng của bạn có phong phú và hữu ích tới đâu mà không được trình bày một cách logic và thu hút thì cũng khó nhận được sự yêu thích của người đọc.

Tuy nhiên, không phải người viết nào cũng chuẩn bị outline trước khi bắt đầu quá trình viết. Hhọ vẫn có thể làm tốt nếu kiểm soát được mọi thứ trong đầu. Ngược lại, nếu bạn thường xuyên gặp phải tình trạng viết lan man, lạc đề hoặc “ăn bí” khi chưa viết xong thì outline là giải pháp cho bạn.

Tại sao bạn nên làm outline trước khi bắt tay vào viết bài? 7 lợi ích từ outline bạn nên biết

1. Outline như ngọn hải đăng, giúp bạn nhìn thấy một điểm sáng cố định để bám theo mà triển khai các ý

Một con thuyền ngoài khơi xa có thể bị lạc, ánh sáng từ hải đăng sẽ là thứ giúp nó trở về bờ an toàn. Outline cũng giống như hải đăng vậy. Khi viết, bạn có thể quên điều gì đó giữa chừng. Hoặc là bạn bắt đầu viết lan man, xa khỏi chủ đề chính. Lúc này, bạn sẽ thấy outline cần thiết. Bạn có thể xem lại outline và biết mình nên viết gì tiếp theo.

2. Outline giúp bài viết rõ ràng và rành mạch hơn

Có thể bạn có quá nhiều ý nghĩ liên quan tới một chủ đề nhưng như vậy là quá nhiều cho một bài viết. Bạn sẽ cần chọn ra những ý nào sẽ đưa vào bài viết này, những ý nào nên để dành cho các bài viết khác. Và bạn cũng cần biết cách sắp xếp trình tự xuất hiện của chúng trong bài để mang lại hiệu quả tốt hơn. Lập outline từ trước giúp bài viết của bạn rõ ràng hơn và cũng mạch lạc hơn.

3. Có outline, bạn nhìn thấy những ý tưởng của mình hữu hình (dưới dạng chữ) nên sẽ sử dụng chúng hiệu quả hơn

Những ý nghĩ của bạn xoay quanh chủ đề chính có thể lởn vởn trong đầu. Nó vô hình và khó nắm bắt. Đừng phó thác tất cả cho trí não của bạn. Thử giảm áp lực cho não bằng cách viết hoặc gõ chúng ra. Như vậy, các ý nghĩ trở nên hữu hình. Bạn có thể nhìn thấy chúng, chọn lọc và sắp xếp để chúng logic và phù hợp nhất với mục đích của bài viết.

4. Bài viết theo outline giúp người đọc dễ dàng theo dõi hơn là trình bày lộn xộn, tùy ý

Như đã nói, outline là hải đăng cho bài viết của bạn. Nghĩa là dù bạn bị cảm xúc hay ý tưởng của mình kéo xa tới đâu thì outline cũng giúp bạn có thể quay lại với chủ đề chính. Vì bạn đã chọn lọc những gì được đưa vào bài và sắp xếp thứ tự xuất hiện của chúng khi làm outline, bài viết của bạn sẽ logic hơn. Nhờ đó, người đọc cũng dễ dàng theo dõi và hiểu được cốt lõi của bài viết hơn là khi bạn chỉ đi theo dòng chảy của suy nghĩ và cảm xúc mà bỏ qua tính logic, mạch lạc cần thiết.

5. Viết theo outline hạn chế tình trạng bí ý giữa chừng hoặc sửa bài nhiều lần

Nếu bạn thường xuyên phải bỏ dở bài viết vì mất cảm hứng hoặc bí ý tưởng thì có khả năng bạn đã không làm outline trước khi viết. Hay chí ít là bạn đã không nhẩm trước những gì cần viết trong đầu. Bạn viết đầy cảm tính và mặc cho chúng kéo bạn đi. Bạn không làm chủ được những gì mình cần viết trong bài. Ngược lại, chúng làm chủ và dẫn đường bạn tới ngõ cụt. Một outline có sẵn sẽ giúp bạn tránh tình trạng này. Bạn cũng sẽ hạn chế được việc sửa bài nhiều lần vì cấu trúc của bài viết đã được lập trình từ đầu.

6. Thực hành viết outline là cách rèn luyện tư duy logic và động não hiệu quả

Khi làm outline, bạn cần phải động não để nghĩ ra các ý chính, ý phụ, chọn giữ và bỏ ý nào, sắp xếp chúng sao cho hợp lý nhất. Vậy nên, lên outline cũng là bài luyện tập tư duy hiệu quả mà thực hành thường xuyên sẽ giúp bạn nhạy bén hơn với việc xử lý một bài viết.

7. Viết bài theo outline làm tăng hiệu suất hoàn thành công việc

Thay vì “đứng hình” giữa chừng hoặc loay hoay quá lâu để chỉnh sửa những bài viết ý tứ lộn xộn, không logic thì viết bài theo outline giúp bạn tiết kiệm kha khá thời gian. Đặc biệt là với những người viết chuyên nghiệp. Bạn không chỉ viết bài khi nào bạn muốn mà còn cần viết cho khách hàng, các dự án, chạy theo những deadline. Để có thể sản xuất nhiều bài viết trong một khoảng thời gian thì việc lên outline rồi mới viết được nhiều người áp dụng. 

Bạn biết không, có những người được trả tiền chỉ để lên outline cho các bài viết thôi đấy. Nhiều đơn vị có hẳn một đội chuyên làm outline, tách biệt với đội viết nội dung. Vậy mới thấy outline quan trọng như thế nào.

Có thể bạn vẫn viết tốt ngay cả khi không chuẩn bị outline. Bạn cũng không bị bắt buộc phải lên outline trước khi viết. Tuy nhiên, outline mang lại những lợi ích đã được nhiều người trải nghiệm. Và nó cũng có thể mang tới những điều đó cho bạn, nếu bạn chịu bắt đầu và duy trì nó lâu dài.  

Bạn cũng có thể tham khảo những bài viết liên quan tới ý tưởng:

9 gợi ý giúp bạn không bao giờ cạn ý tưởng viết mỗi ngày

Động não trước khi viết: những bí kíp làm chủ ý tưởng

6 cách tìm ý tưởng tốt nhất trước khi bắt đầu viết

Cảm ơn bạn đã đọc bài! Chia sẻ với mình ở phần bình luận nếu bạn thấy bản thân trong bài viết này nha.
Bạn có thể đọc thêm về kỹ thuật viết lách tại đây, các bài viết về hành trình trở thành người viết tự do của mình tại đây và các sáng tác trữ tình của Sẻ nâu tại đây.

Ghé thăm mình tại LinkedIn, Instagram và Facebook để kết nối nhiều hơn nghen!