Những dòng viết vu vơ nhân một buổi tối ngồi đọc thơ Nguyễn Trường Phong

“Đôi khi – muốn cùng em ngồi dưới một hiên nhà
Và hỏi chuyện
hoặc chỉ cần yên lặng
Em thấy không?
bên bậc thềm ta – sớm nay đầy nắng…
Trong khoảng im lìm nơi bức tường loài hoa rụng xuống sân.”

(Thơ Nguyễn Trường Phong)

Hôm về Hà Nội, tôi gặp anh P trong một không gian dìu dặt chất thu Hà Nội và biêng biếc chất thơ trên những nhành lá quấn quýt của đám dây leo đang tận hưởng tiết thu nơi mái nhà hẻm nhỏ.

Tôi biết anh P lâu rồi, lâu đến mức tôi không còn nhớ rõ chừng nào năm tháng. Đến cả lần đầu tiên gặp mặt vào năm 2019 cũng là anh nhắc tôi nhớ. Trong từng ấy năm, anh vẫn là nhà thơ “ẩn dật” mà tôi thường đọc. Những vần thơ không rực rỡ như nắng trời mùa hạ, cũng chẳng huyền diệu như thăm thẳm đêm đen. Những vần thơ hun hút đường hầm, thảng hoặc “hoang phế những đền đài” đổ sụp hay một tình yêu nào chỉ là dấu hiệu, vừa chớm mơ đã oằn đôi vai mỏi. Tôi không si mê thơ anh cũng không phải kẻ có thể thần tượng một ai đến điên cuồng. Ở thơ anh, tôi học lại về “cuộc người”, về “sự sống”, “tình yêu” và “tồn tại”.

Lắm khi, tôi đọc thơ anh vì mải xem những bức ảnh anh chụp. Lũ cún già tôi không nhớ hết tên, con mèo nhà nằm lười trên hàng rào cũ, những gốc cây trong vườn mỗi mùa mỗi vẻ, đám hoa anh mang về trồng, ruộng bậc thang và những núi đồi xa xăm. Thơ của anh là thứ thơ vừa khiến người ta chán ngán cuộc đời lại cũng khiến người ta yêu cuộc đời từ tốn hơn, khẽ như nhấp một ngụm trà búp thơm thoang thoảng. Thơ của anh là bóng lưng cô độc, là bàn tay thô dịu dàng che chở những sự sống yếu mềm.

Anh P không phải người gốc Hà Nội nhưng sống ở Hà Nội đủ lâu, hiểu Hà Nội phần nào, cũng yêu Hà Nội phần nào nên có những quyến luyến nhất định với Hà Nội. Thứ quyến luyến mà tôi khó khăn lắm mới bắt gặp ở một người quen đương sống tại thành phố này để mà nghe, mà hỏi, mà cảm nhận trong từng lời trò chuyện. Tôi biết nhiều người Hà Nội. Kỳ lạ là, có khi người ta ở Hà Nội năm năm, mười năm hay vài chục năm nhưng người ta vẫn hời hợt với thành phố này. Tôi nhớ chị học viên từng để lại bình luận trong một bài tôi viết về Hà Nội rằng “chị sống ở đây mười năm mà mãi đến khi đọc những gì em viết mới rung động với nơi này, mới bắt đầu cảm thấy mình muốn yêu Hà Nội”. Có lẽ những ngày quần quật làm lụng đã bòn rút người ta tới tận cùng sức lực và đôi mắt lãng mạn chẳng còn sáng hấp háy trước những vất vả của thực tại bạc tiền.

Tôi không trách, không có tư cách gì mà trách. Chuyện gì dính vào chữ yêu cũng đều khó nói, dẫu có là yêu người hay yêu một nơi chốn. Tôi dành cho Hà Nội bao nhiêu tình cảm cũng có thể chỉ bởi xa xôi nên lắm lúc thèm thuồng quay quắt, cũng là vì không thể đặt mình trong không gian ấy nên mới thấy khao khát mỗi lần về. Vậy mà tôi cũng không biết chắc, tôi không thể trả lời, nếu tôi sống ở Hà Nội bốn mùa, liệu tình yêu sẽ nhiều thêm hay vơi bớt?

Liệu tôi sẽ còn si mê ánh hoàng hôn quanh hồ Tây mỗi chiều hoang hoải? Còn thong thả bước chân men theo bờ hồ Gươm lấm tấm lộc vừng rơi? Còn lơ đãng trong khói nhang phủ Tây Hồ, nghe tiếng sóng mênh mang dội vào thành tường vững? Còn thơ thẩn đuổi theo một chiếc lá chỉ vừa hay lưng lửng đổi màu? Còn ngẩn ngơ ngắm sông Hồng thoai thoải, bên bồi bên lở cũng như nhau? Còn tần ngần mỗi lần đứng trên cầu Long Biên nhìn về hướng ánh chiều đương tắt? Còn se sắt trong mỗi lần bắt gặp chút hơi lạnh đùa qua?

Hà Nội có lẽ đã neo vào lòng tôi bằng rộng dài thương nhớ. Nhớ những cửa ô cũ xưa rêu phủ. Nhớ những nếp nhà thâm trầm ngói xếp. Nhớ tường vàng, cửa xanh, im lìm khung sắt. Nhớ phố quen, nắng cũ, gốc cây ngày xưa cùng ai đó hẹn hò. Nhớ que kem mát lạnh trên phố Tràng Tiền, thoảng hương cốm mới. Nhớ dây điện chằng chịt chẳng dễ tìm một góc nào thoáng đãng để giơ máy ảnh lên bấm liền tách tách. Nhớ ly cà phê mùa đông ấm lòng người vừa đi vào phòng từ ngoài kia sương giá.

Hà Nội có nắng ùa vào từng ngõ vắng xôn xao, có hàng cột điện trên cao vẫn phát loa đều đặn mỗi ngày hai buổi sáng chiều, có chiếc ghế con liêu xiêu quán cóc ven đường thơm mùi trà nóng, có những mùa đông lạnh mà người với người ở cạnh mới đủ sưởi ấm nhau. Hà Nội có quá nhiều điều để những trái tim bắt đầu cằn cỗi bởi tháng năm thăng trầm vẫn đập lên từng hồi lưu luyến.

Có người nói với tôi Hà Nội nay khác xưa nhiều rồi, chẳng còn tìm đâu dáng vẻ của Hà Nội xưa. Tôi lại khăng khăng Hà Nội trong tim mỗi người mang dáng vẻ khác nhau. Lê la trong những ngõ nhỏ chỉ một người đi bộ thoải mái hay ngắm những cây cổ thụ đầy rêu xanh bám quanh trong các đền chùa, đưa mắt dõi theo cánh bồ câu đậu trên mái ngói không còn tìm đâu ra màu đỏ tươi ngày cũ cũng là cái thú để nuôi dưỡng lòng yêu Hà Nội trong tôi. Ấy là chưa nói tới những món ngon Hà Nội, những thức quà theo mùa mà chỉ vào cái tiết trời ấy, sà vào cái quán cũ chẳng cần biển hiệu ấy mới cảm thấy đủ đầy hương vị thân quen, mới như thưởng thức trọn vẹn một mùa đương đầy ắp.

Trong những ngày Hà Nội xa, đọc thơ của anh P là thủ thuật nhỏ để tôi thấy mình được kéo lại gần hơn với Hà Nội. Dẫu chẳng phải bài thơ nào anh viết cũng về Hà Nội và tôi còn không dám chắc liệu anh có yêu Hà Nội không… Chỉ biết là khi đặt chân về Hà Nội, tôi sẽ tự phân vân có nên nhắn cho anh một cái tin, hỏi anh về quán cà phê nào yên thật yên và êm thật êm, Hà Nội. Tôi sẽ nghĩ nếu mời anh một ấm trà hay ly cà phê phin đắng đót có phải là đường đột cho một người bạn xa? Nghĩ vậy rồi tôi cũng tự gạt ra, ngại làm phiền tới cuộc sống của một người đang bình thường như vốn dĩ.

May mà hôm ấy anh đã chủ động mời tôi đến Tiny Post để tôi được thưởng thức mùa thu Hà Nội theo cách thật thu, để tôi được nghe anh nói về Hà Nội. Có lẽ chỉ những kẻ còn mê băng đĩa cũ, nhạc xưa, quán vắng và một Hà Nội cổ kính sót lại trong những mảnh vụn của đời sống hôm nay mới thấu hiểu được thứ đắm say trong lời người kia kể. Ngay đến cả cái cảm giác chẳng muốn nói, chẳng muốn làm gì nữa, chỉ muốn khép đôi mắt mình lại để hương thơm của trà nhẩn nha vờn quanh, để tiếng nhạc dìu dặt ru êm tâm trí, để cái lạnh khẽ khàng của mùa thu vuốt ve biểu bì cũng trở thành mong muốn cần phải bật thốt ra. Tôi hiểu mình rất khó để gặp được một người có cùng những tần số đồng điệu ngần ấy.

Tôi vẫn thường đọc thơ anh P, vô thức như đang nuôi tình tôi với Hà Nội. Thành phố trong thơ anh và thành phố trong lòng tôi giao nhau ở những tọa độ yên vắng, đôi khi xa xăm tiếng gót giày.

“Thành phố bé, phố của tôi rất bé
Em biết không? sắp cũ dấu chân mòn
Tôi kể chuyện về những điều ẩn nấp
Chờ người về cười ở giữa một màu son”

(Thơ Nguyễn Trường Phong)

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của mình. Mình sẽ rất hạnh phúc nếu bạn ghi lại đây những cảm nhận của bạn hoặc là những thắc mắc muốn được giải đáp thêm. Mình sẽ phản hồi bạn trực tiếp qua bình luận hoặc nếu cần, mình sẽ lên một bài viết mới để hồi đáp đầy đủ và chi tiết.

Bạn có thể kết nối với mình nhiều hơn tại: https://linktr.ee/hoaluongwriter